INNOWACJA PEDAGOGICZNA
Ocenianie kształtujące wsparciem procesu
uczenia się uczniów
01.02.2020r. - luty 2022r.
Zakres innowacji:
Adresatami innowacji są uczniowie klas I - III. Czas realizacji innowacji obejmuje od 01.02.2017r. do lutego 2022r. z możliwością jej kontynuowania w następnych latach. Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach zajęć obowiązkowych z edukacji wczesnoszkolnej, podczas których będą wdrażane elementy oceniania kształtującego. Innowacja ma zachęcać i motywować uczniów do działania w procesie świadomego uczenia się i jest wyjściem naprzeciw wymogom edukacyjnym zawartym w aktualnej podstawie programowej dla pierwszego etapu edukacyjnego. Ocenianie kształtujące to nowatorskie spojrzenie na edukację, pozwalające zdiagnozować poziom wiedzy i umiejętności ucznia, jego potrzeby w rozwijaniu, tak potrzebnych dziś kompetencji kluczowych. To sposób uczenia się rozumiany jako działanie ucznia i nauczyciela w kierunku osiągnięcia wyznaczonych celów.
Wstęp
Ocenianie kształtujące
W obecnej szkole istnieje potrzeba wprowadzenia zmian, które pójdą w parze z potrzebami młodego pokolenia, rynku pracy, samorozwoju. Stąd też konieczność wprowadzenia na zajęciach edukacyjnych takich metod, form pracy, które wyzwolą w uczniu oraz nauczycielu motywację i pokłady kreatywnego podejścia do procesu dydaktycznego. Badania pokazują, że największy wpływ na osiągnięcia uczniów mają: samoocena, informacja zwrotna, relacje nauczyciel – uczeń, uczenie się w oparciu o rozwiązywanie problemów, strategie nauczania, cele oraz uczenie się w małych grupkach, czyli strategie związane z nauczaniem kształtującym.
Ocenianie kształtujące to nowatorskie spojrzenie na edukację, pozwalające zdiagnozować poziom wiedzy i umiejętności ucznia, jego potrzeby w rozwijaniu, tak potrzebnych dziś kompetencji kluczowych. To sposób uczenia się rozumiany jako działanie ucznia i nauczyciela w kierunku osiągnięcia wyznaczonych celów.
Dlatego też musimy sprawić, by uczeń chciał się uczyć, a stanie się to wówczas, jeśli zajęcia będą atrakcyjne, celowe i dostosowane do współczesnych wymagań. Wprowadzenie oceniania kształtującego sprawi, że uczeń będzie chętniej uczestniczył w zajęciach i aktywnie brał w nich udział.
Przyniesie to zmianę w sposobie postrzegania siebie jako ucznia, który z odtwórcy stanie się kreatywnym, samodzielnym i pełnym zapału twórcą swojego procesu kształcenia.
Założenia ogólne:
Innowacja skierowana jest do uczniów klas I - III naszej szkoły i ich rodziców. Ma na celu wprowadzenie elementów oceniania kształtującego w tych klasach.
Ocenianie kształtujące jest strategią uczenia i uczenia się, która ma sprawić, aby uczniowie byli jak najbardziej zaangażowani w proces edukacyjny i byli świadomi, czego i po co się uczą, a także jakie postępy czynią.
W ciągu 2 lat nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej wprowadzą w przestrzeń lekcyjną kolejne elementy oceniania kształtującego. W tym semestrze skupimy się na uświadamianiu uczniom celów lekcji oraz kryteriów sukcesu, czyli po czym poznają, że opanowali potrzebne im umiejętności i wiedzę w odniesieniu do wybranych zajęć z edukacji polonistycznej, matematycznej i przyrodniczej oraz ćwiczeń sprawdzających.
Nauczyciele wykorzystując zróżnicowane metody monitorowania i podsumowywania stopnia realizacji celu, będą mogli – w razie potrzeby – na pewne zagadnienia poświęcić więcej czasu. Innowacja zakłada również wprowadzanie informacji zwrotnej, dzięki której uczniowie na bieżąco dokonają ewaluacji swoich postępów w nauce i idąc zgodnie ze wskazówkami nauczyciela, będą rozwijać swoje umiejętności. Nauczyciele wprowadzą współpracę uczniów w parach i w małych grupkach, upowszechnią zasadę niepodnoszenia rąk i losowego wybierania uczniów do odpowiedzi.
W następnym roku praca będzie nastawiona na współtworzenie zeszytu do oceniania kształtującego, wdrażania dzieci do samooceny i oceny koleżeńskiej. Będzie ona odpowiednio podejmowana na poszczególnych zajęciach z zakresu edukacji wczesnoszkolnej.
Ostatni półrocze wprowadzające innowację nauczyciele poświęcą na pytania kluczowe i technikę zadawania pytań, które wspomogą osiągnięcie celów. Poprawne odpowiedzi będą świadczyły o zrozumieniu problemu postawionego na lekcji, nie tylko o wysłuchaniu i zapamiętaniu materiału. Będą to pytania o „istotę sprawy”, skłaniające uczniów do samodzielnego myślenia i oceniania zjawisk.
Nauczyciele będą rozdzielać oceny sumujące od kształtujących, jednak mogą postawić obok oceny kształtującej, ocenę sumującą, zwłaszcza w przypadku sprawdzianów.Ocenianie powinno dawać dziecku szansę na podjęcie działania. Poprawioną według wskazówek pracę nauczyciel sprawdzi i ponownie zapisze w niej komentarz. Taka ocena sprowokuje ucznia, zachęci go do podjęcia wyzwania, zmierzenia się z własnymi słabościami. Ocena sumująca zawiera zaledwie informację o tym, czy uczniowie w sposób zadowalający opanowali dany materiał, a więc dotyczy niejako samego ucznia. Natomiast ocena kształtująca jest oceną pracy ucznia.
Wszystkie te strategie oceniania kształtującego są bardzo istotne w toku nauczania i uczenia się dzieci. Sprawiają, że nasi uczniowie będą świadomiej i chętniej uczestniczyć w tym procesie, jednak ich wprowadzanie musi być stopniowe i bardzo przemyślane.
Podsumowanie
Niniejsza innowacja ma na celu zaprezentowanie korzyści płynących z wprowadzenia w naszej szkole oceniania kształtującego na pierwszym etapie nauki dzieci. Oceniania opartego na budowaniu pozytywnych relacji w klasie, atmosfery wzajemnego zaufania, poczucia bezpieczeństwa i zainteresowania nauką poprzez wprowadzenie nowatorskiej metody pracy. Ocenianie będzie nie tylko ocenianiem uczniów w sposób sumujący, ale także ocenieniem w taki sposób, by wspierało ich w osiąganiu wiedzy, motywowało, wskazywało mocne strony oraz słabsze, które należy poprawić i pokazać w jaki sposób tej poprawy można dokonać. Ocenianie kształtujące ma wykształcić w uczniach umiejętność dokonywania refleksji nad swoją pracą, jak i pracą kolegów i koleżanek, nauczyć samodzielności, zwiększyć chęci do nauki. Będzie więc wsparciem procesu uczenia się dzieci i odpowiedzią na potrzeby współczesnej szkoły.